GES ON GRİD FABRİKA SİSTEMLERİ

Toplamda 1MWp ve üzeri sistemlerin toplam maliyetleri kullanılan malzemeye göre değişmekle birlikte; herhangi bir EPC karı olmadan 475.000 USD ile 575.000 USD arasında değişmektedir. Buna EPC karı olarak %10 konulduğu düşünülürse nihai müşteri maliyeti 500.000 USD ile -600.000 USD arasında değişmektedir.

Bazen piyasada bu fiyatların altında da fiyatlar duyulmaktadır. Burada ilk söylenilmesi gereken konu, ucuz malzeme ve hizmet alacak kadar zengin değilsiniz. Eğer bir tedarikçi ve hizmet sağlayıcı çok farklı bir fiyat veriyorsa; malzemeden çalacaktır, yada bu işi yapmakta zorlanacaktır.

Burada yukarıdaki malzeme listesine baktığınızda; 1. Çeyrek 2020 de aşağıdaki fiyatlardan malzemeler satılmaktadır:

• Panel Kwp; 28-30 USD cent
• Inverter KWp 5-7 USD Cent; Optimizerli modeller 9-10 USD Cent
• Konstrüksiyon KWp 4-6 USD Cent
• DC Kablo KWp 3-4 USD Cent
• AC Kablo KWp 1-2 USD Cent (projesine göre bu bir miktar artabilir)
• Kablo Tavası KWp 1 – 1,5 USD Cent
• Topraklama KWp 1 USD Cent
• Scada KWp 0,5 USD Cent
• İşcilik KWp 2-3 USD Cent
• Taşıma, Nakliye, Sigorta; Konaklama, Diğer 1,5- 2 USD Cent
• Öngörülemeyen 0,5 USD Cent

Yukarıdan da görüldüğü üzere ilk verdiğimiz listedeki pek çok kalemi ve EPC karını eklemeden MWp fiyat 475.000 USD ile 575.000 USD arasında değişmektedir.

Burada unutulmaması gereken konu; bu sistem çatıda size 25 yıl hizmet vereceğinden dolayı; mümkün olan en iyi malzemeli güneş enerji sistemini çatıya kurulmasıdır. Emi olun ki ne sizler; ne de bu sistemi kuran bizler bir daha çatıya çıkmak istemiyoruz.

Gene unutulmaması gereken 20.000-30.000 USD fiyat farkı; geri dönüşte 1-2 ay farkettirmektedir. İyi bir mühendislik firması ve EPC firması ile çalışmak; bu farkı size fazlasıyla çıkartıracaktır.

Fabrikalar ve Endüstriyel Tesisler için Çatı Güneş Enerji Sistemleri (Çatı üzeri GES) kurmak mantıklı mı?

Bu sorunun cevabı pek çok defa EVET. Bunun sebebide artan elektrik fiyatları; düşen güneş enerjisi sistemleri; çatı üzerinde kurulucak GES tesislerinin amorti süresini 4-5 yıl arasında bir yere indirmiş durumdadır.

Çatı üzeri yapılan GES'lerin minimum 25 yıl ticari ömrü olduğu düşünülürse Böyle bir tesis kuran fabrika 5 yıl süreyle yaptığı yatırıma çalıştığını; 1 yılda finansman için çalıştığı öngörülürse; 19 yıl fabrika için bedava elektriği düşünülebilir.

Bu fabrikanın rakiplere göre rekabet şansını arttırıp; aynı zamanda daha fazla kar etmesine imkan sağlayacaktır. Buda USD bazında yılda herhangi bir finansman kullanmadan %16-%18 bir getiriye tekabül ederki; yatırımcı açısından çok avantajlıdır.

Çatı Üzeri GES Fizibilitesi

Çatı üzeri GES'lerde bir fizibilite yapabilmek için bazı bilgileri tekrarlamak gerekmektedir.

Elektriğe biz ne kadar ücret ödüyoruz? Elektrik fiyatını etkileyen faktörler nelerdir?

Elektrik fiyatları yukarıdaki tablodan gördüğünüz üzere OG'de

• Sanayi grubunda KWh 60,15 Krş (9,32 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Ticarethane grubunda KWh 76,01 Krş 11,78 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Tarımsal S. grubunda KWh 67,24 Krş (10,42 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Mesken grubunda KWh 57,11 Krş (8,85 USD Cent @6,45 USD/TL)

Elektrik fiyatları yukarıdaki tablodan gördüğünüz üzere AG'de

• Sanayi grubunda KWh 66,69 Krş (10,33 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Ticarethane grubunda KWh 80,04 Krş 12,41 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Tarımsal S. grubunda KWh 60,18 Krş (9,33 USD Cent @6,45 USD/TL)
• Mesken grubunda KWh 70,54 Krş (10,94 USD Cent @6,45 USD/TL)

Yukarıdaki tabloda gördüğümüz üzere fabrikalarda ve endüstriyel tesislerde kullandığımız elektriğe 93-104 USD/MWh arasında bir fiyat ödemekteyiz. Ticarethanelerde bu 117-125 USD/MWh arasında değişmektedir

Niçin burada USD'yi kullanmaktayım. Çünkü biz her nekadar elektriği TL olarak ödesekte; Türkiye'de ki elektrik fiyatı dünyadaki brent/petrol fiyatı ve USD/TL kuru ile bire bir korelasyonu vardır.

Bunun sebebi de Türkiye'de hala elektrik üretiminin %30 mertebesinde bir kısmı doğalgaz santrallerinden üretilmektedir. Aşağıda koyduğum iki tane grafikten anlaşılacağı üzere Sanayide son 10 yılda elektrik fiyatı 70 USD altına düşmemiştir.

Ayrıca Brent ve Elektrik Fiyatları korelasyonunu aşağıdaki grafikte görebilirsiniz; Brent petrol çok yüksek olduğu yıllarda 2011-2014 yılları arası; Türkiye'de elektrik fiyatları en üst düzeyde olup Sanayi tarife grubunda elektrik 119- 108 USD/MWh mertebelerinde seyretmiştir.

Elektrik Fiyatları Hakkında Son Söz Çatı Üzeri Güneş Sistemleri (Çatı Üzeri GES) için: Sanayide önümüzdeki 2-3 yıl için 100 USD/MWh mertebelerinde bir elektrik fiyatını öngörmek gerekmektedir.

Her nekadar içinde geçtiğimiz Corona virüsü ay ve yıllarında brent petrol seviyesi düşmüş olsada (Rusya-OPEC savaşı, dünya arz-talep dengesi) bu fiyat uzun süre sürdürebilir bir fiyat olmayıp 6-9 ay mertebesinde gene 50-60 USD/varil mertebesine gelmesi beklenmektedir.

Çatı Üzeri Güneş Enerjisi – Çatı üzeri GES Santrali Kurulumunda dikkat edilecek konular nelerdir?

Çatı üzeri Güneş Enerjisi- Çatı Üzeri GES projelerinde dikkat edilecek pek çok konu vardır. Bunlar tesisin kendi elektrik tüketimi ve bu tüketimin günlük ve aylık, yıllık dağılımı, tesisin trafo gücü ve sözleşme gücü, tesisin bulunduğu bölge, tesisin çatı alanı, çatının eğimi, çatı malzemesi, çatı üzerindeki bacalar ve çıkıntılar, çatının yönü, buna göre yapılacak tesisin boyutlandırılması (fazladan yapılacak tesis yatırım maliyetlerini arttırarak, her ne kadar aylık mahsuplaşma olsa da geri dönüş sürelerini uzatmaktadır.)

Yine önemli noktalardan biri çatıya böyle bir sistemle 12-15Kg/m2 bir yük bineceğinden dolayı çatının statiğinin uygunluğu; çatı üst kaplamasının nasıl yapıldığı ve uygunluğu önem taşıyan konulardan biridir.

Ayrıca yapılacak başvurunun 5c veya 5ç maddesine göre mi yapılacağı, arazi veya çatı uygulama olması; abonenin aynı dağıtım bölgesinde birden fazla üretim ve/veya tüketim noktasının olup olmaması diğer dikkat edilmesi gereken unsurlardır.

Burada bu konuda ihtisas sahibi, daha önce bu konuda referans sahibi bir EPC (Engineering-Procurement-Construction) firması mühendislik-satınalma ve kurulum firması ile çalışmanın önemi ortaya çıkmaktadır.

Çatı Üzeri Güneş Enerjisi Santrali Kurulumunda Boyutlandırma

Çatı Üzeri Güneş Enerjisi santrallerinde boyutlandırma geri dönüş hesapları için büyük önem teşkil etmektedir. Çatı üzeri Güneş enerjisi santralleri 1MW için 6.500m2-7.000 m2 gerekmektedir. Genelde kaç Wattlık bir panel kullanıdıldığına göre 5.000-5.500 m2 paneller yer kaplamakta olup; kedi yolları ve bacalarda düşünüldüğünde 6.500-7.000 m2 iyi bir tahmin olmaktadır.

Toplam gereken çatı alanı kullanılacak panel ve çatının rölövesi alınıp çizim yapıldıktan sonra belirlenebilir. Çatı güneşi üzeri güneş enerjisi tesisi Türkiye'de bulunduğu bölgeye göre 1.200-1300 MWh arasında bir üretimi olmaktadır. Burada bizim gibi mühendislik firmaları PVSyst, SolarGİSÇatı veya benzeri programlarla çatının bulunduğu yere, yönüne göre aylık bazda ne kadar üretim yapacağını belirliyebilmektedir.

Üzerine Güneş santrali yapılacak tesisin tüketiminin bu üretim ile aylara göre uyumlu olması gerekmektedir. Buna göre üretim, tüketim bunların birbirlerini karşılama oranı için bir mühendislik çalışması yapılması gerekir.

Burada bu konuda ihtisas sahibi, tecrübe ve referans sahibi bir EPC (Engineering-Procurement-Construction) firması mühendislik-satınalma ve kurulum firması ile çalışmanın önemi ortaya çıkmaktadır.

Çatı Üzeri Güneş Enerjisi Santrali Kurulumlarında hangi tip inverter(evirici) ler kullanılmalıdır?

Çatı Üzeri Güneş enerji santrallerinde dizi – (string) ve optimizer'lı inverter (eviriciler) kullanılır. Hangi tipli inverter(evirici) kullanılacağı tesisin tipi, çatının tipi ve müşteri önceliklerine göre belirlenir.

Burada bu konuda ihtisas sahibi bir EPC (Engineering-Procurement-Construction) firması mühendislik-satınalma ve kurulum firması ile çalışmanın önemi ortaya çıkmaktadır.